Zdecydowane nie OPZZ na propozycje ograniczenia konsultacji dokumentów strategicznych

W dniu 7.05. odbyło się posiedzenie Zespołu problemowego do spraw funduszy europejskich RDS oraz Doraźnego Zespołu do spraw Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju RDS.

Podczas obrad odbyła się Dyskusja nad projektem ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw.

Ze względu na kontrowersyjne zapisy w propozycji rządowej OPZZ wnioskował o pilne zwołanie posiedzenia zespołów. Ze strony OPZZ w obradach uczestniczyli Norbert Kusiak, Zygmunt Mierzejewski i Aleksander Motyka.

Strona rządowa omówiła potrzebę nowelizacji ustawy.

Celem niniejszego projektu ustawy jest wzmocnienie zarządzania rozwojem kraju. W związku z tym projekt ustawy przyniesie wymierne efekty w postaci:

  • poprawy jakości i efektywności zarządzania polityką rozwoju,
  • uporządkowania przepisów dotyczących dokumentów strategicznych, zwiększenia elastyczności w kontekście obowiązujących procedur przygotowywania i konsultowania dokumentów,
  • stworzenia podstaw do aplikowania o środki unijne przez JST na poziomie lokalnym oraz różnego rodzaju związki, porozumienia i stowarzyszenia gmin,
  • lepszego ukierunkowania terytorialnego interwencji podejmowanych przez ministrów właściwych,
  • zwiększenia współpracy pomiędzy poszczególnymi JST.

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju wraz z częścią ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych są aktami normatywnymi horyzontalnie regulującymi obszary związane z prowadzeniem polityki rozwoju. Ustawa była już kilkakrotnie nowelizowana, celem dostosowania do zmieniających się warunków – związane to było między innymi ze zmianami regulacji UE i koniecznością stworzenia skutecznego systemu aplikowania o środki unijne. Równolegle funkcjonuje ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która reguluje działania instytucji krajowych, regionalnych i lokalnych wynikające z celów polityk publicznych, a których skutkiem są zmiany w przestrzeni. Obie ustawy posługują się odrębnymi narzędziami, tworząc niepowiązane systemy realizacji, co w praktyce utrudnia zarządzanie rozwojem kraju, osłabia jego skuteczność i powoduje dodatkowe koszty związane z realizacją inwestycji. Praktyka pokazuje, że odrębność obu nurtów planowania (społeczno-gospodarczego oraz przestrzennego) nie jest korzystna, gdyż rozwój społeczno-gospodarczy dotyczy zawsze konkretnej przestrzeni, stąd planowanie rozwoju powinno integrować ww. zagadnienia.
Doświadczenia wynikające z prowadzonego odrębnie planowania przestrzennego dały asumpt do podjęcia prac nad opracowaniem propozycji zmian ustawy, zmierzających do uporządkowania systemu dokumentów strategicznych i zapewnienia jego spójności, jak również zwiększenia efektywności programowania i realizacji strategii/polityk/programów, zgodnie z przyjętą  przez Radę Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. „Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)”.

Podczas dyskusji Zygmunt Mierzejewski odniósł się do proponowanych ograniczeń w proponowanym systemie konsultacji oraz liczebności partnerów społecznych;

Nie zgadzamy się na wykreślenie zapisu gwarantującego partnerom społecznym i gospodarczym 1/3 składu Komitetu ds. Umowy Partnerstwa. Postulujemy o utrzymanie ust. 7 w dotychczasowym brzmieniu. Argumenty podane w uzasadnieniu do proponowanej zmiany uważamy za całkowicie bezpodstawne. Problem z udziałem przedstawicieli partnerów społecznych i gospodarczych ma dużo szersze – niż opisane w uzasadnieniu – podłoże. Wykreślenie zapisu gwarantującego partnerom społecznym i gospodarczym 1/3 składu Komitetu ds. Umowy Partnerstwa stanowić będzie bardzo poważne naruszenie wdrażania zasady partnerstwa w przyszłym okresie programowania UE i będzie niezgodne z zapisami Białej Księgi Zasady Partnerstwa opracowanej przez partnerów społecznych.

Musi być zapisana konieczność przeprowadzania spotkań konsultacyjnych, w szczególności z umocowanym ustawowo partnerami społecznymi. W ustawie nie powinno być zapisów sugerujących fakultatywność przeprowadzania konsultacji. Nie może być zapisów o rezygnacji z badań ex-ante.

Uwagi partnerów społecznych ujęte są w przygotowanym stanowisku:

  • Negatywnie oceniamy zamiar wykreślenia z art. 14l ust. 7 zapisu gwarantującego partnerom społecznym i gospodarczym udział w 1/3 składu Komitetu do spraw Umowy Partnerstwa.
  • Wskazujemy, że Koncepcja rozwoju kraju (art. 8c) winna podlegać analizie i ocenie co 10-12 lat.
  • Proponujemy uzupełnienie dokumentu o część analityczną, z której wynikają wnioski z przeprowadzonej diagnozy będące przesłankami do podejmowanych działań w ramach strategii.
  • Wskazujemy na konieczność przeprowadzania spotkań konsultacyjnych, w szczególności z umocowanym ustawowo partnerami społecznymi. W ustawie nie powinno być zapisów sugerujących fakultatywność przeprowadzania konsultacji.

W sprawach różnych Zygmunt Mierzejewski przypomniał zobowiązanie strony rządowej – włączenie partnerów społecznych do prac w grupach roboczych przygotowujących założenia do programu 2021-2027. Strona rządowa zapewniła, że niedługo otrzymamy propozycje udziału w pracach  tych grup roboczych.